Fund Flow คือ เงินทุนเคลื่อนย้ายซึ่งเป็นเงินลงทุนจากนักลงทุนต่างชาติ (ส่วนใหญ่มักจะมาจากเงินลงทุนของกองทุน) ที่ไหลเข้าไปลงทุนในตลาดทุนประเทศหนึ่ง ตัวอย่างเช่นเมื่อพูดถึง Fund Flow ที่ไหลเข้ามายังตลาดหุ้นไทยก็คือการที่เงินลงทุนของต่างชาติได้ไหลเข้ามาลงทุนในตลาดทุนของประเทศไทย
สิ่งที่ทำให้ Fund Flow ได้รับความสนใจเป็นเพราะการที่ Fund Flow ส่งผลโดยตรงกับตลาดทุนของประเทศที่ Fund Flow ได้ไหลเข้าไป เนื่องจากมูลค่าของ Fund Flow มักจะเป็นมูลค่าที่สูงมาก ๆ เนื่องจาก Fund Flow มีที่มาจากนักลงทุนทั่วโลก นั่นหมายความว่าถ้า Fund Flow เข้าไปที่ตลาดประเทศใดก็จะทำให้ตลาดของประเทศนั้นมูลค่าปรับตัวสูงขึ้นตาม
ในทางกลับกันเมื่อ Fund Flow ไหลออกจากตลาดทุนของประเทศนั้น ๆ ก็จะทำให้มูลค่าของตลาดทุนประเทศนั้นปรับตัวลดลงตามเงินทุนเคลื่อนย้ายที่ไหลออกไป เหมือนกับที่เกิดขึ้นกับประเทศไทยในช่วงโควิดเมื่อปี 2020
อย่างไรก็ตาม แม้ว่า Fund Flow จะส่งผลกับตลาดทุนอย่างตลาดหุ้น เงินทุนเคลื่อนย้ายหรือ Fund Flow ยังส่งผลกระทบโดยตรงกับอัตราแลกเปลี่ยนหรือค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าไปลงทุน (หรือไหลออก) เนื่องจากการที่จะเข้าไปลงทุนในประเทศใดงจำเป็นที่จะต้องแลกเงินเป็นเงินสกุลของประเทศนั้น ทำให้ปริมาณความต้องการสกุลเงินนั้นสูงขึ้นส่งผลให้ค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าเกิดการแข็งค่าอย่างที่เงินบาทแข็งค่ามาโดยตลอด
เมื่อเงินจาก Fund Flow ไหลออกจากประเทศหนึ่งนักลงทุนก็จะต้องการแลกเงิน (สมมติว่าเป็นเงินบาท) กลับเป็นเงินสกุลที่ตนต้องการ ก็จะทำให้ปริมาณความต้องการเงินบาทก็จะลดน้อยลงและส่งผลให้เงินบาทอ่อนค่า
ทำไม Fund Flow ส่งผลกับตลาดหุ้นไทย
ส่วนใหญ่ Fund Flow ที่ส่งผลชัดเจนกับตลาดทุนมักจะเป็น Fund Flow ที่มาจากกองทุนหลาย ๆ กองทุนรวมกัน ซึ่งเป็นมูลค่าการลงทุนที่มหาศาล ในขณะเงินลงทุนเหล่านั้นเข้าไปลงทุนในตลาดทุนของประเทศตลาดเกิดใหม่ (Emerging Market) อย่างประเทศไทยที่มูลค่าของตลาดทุนทั้งตลาดยังมีขนาดเล็ก
ซึ่งเป็นเรื่องปกติของตลาดหุ้นที่มีแรงซื้อมาก ๆ เข้ามาที่จะทำให้ตลาดปรับตัวสูงขึ้น โดยเฉพาะกับตลาดหุ้นที่ทั้งตลาดมีมูลค่าน้อยมาก เล็กในระดับที่ว่ากองทุนต่างชาติใหญ่ ๆ เพียงกองทุนเดียวมีสินทรัพย์มากพอที่จะซื้อหุ้นทั้ง SET (และยังมีเงินเหลือ) นี่จะเป็นเหตุผลง่ายๆ ว่าทำไม Fund Flow จากนักลงทุนต่างชาติที่เข้ามาเพียงเล็กน้อยก็ส่งผลกับตลาดได้แล้ว
อย่างเช่น ในช่วงที่สหรัฐอเมริกาดอกเบี้ยต่ำ (ประมาณปี 201x) ที่ผ่านมา เงินลงทุนจากต่างชาติจำนวนมากไหลเข้ามาในประเทศไทย ส่งผลให้ตลาดหุ้นไทยคึกคักอย่างมาก เป็นตลาดขาขึ้นที่แท้จริงซื้อหุ้นยังไงก็กำไร ไม่ต่างจากช่วงที่เงินไหลเข้าไปในตลาด Cryptocurrency ในช่วงปี 2021
อะไรส่งผลต่อ Fund Flow
อย่างที่ได้อธิบายเอาไว้ Fund Flow คือ เงินทุนเคลื่อนย้ายของนักลงทุนต่างชาติทั้งนักลงทุนรายใหญ่และรายย่อย แน่นอนว่านักลงทุนย่อมมองหาตลาดทุนที่ให้ผลตอบแทนสูง การที่เงินลงทุนจะเคลื่อนย้ายเข้าไปยังประเทศใดก็จะพิจารณาจากโอกาสในการทำกำไรเป็นหลัก
สาเหตุที่ Fund Flow ไหลเข้าไปลงทุนในประเทศใดประเทศหนึ่ง โดยทั่วไปมีอยู่ 3 กรณี ได้แก่
- ย้ายเงินลงทุนไปยังประเทศที่มีอัตราดอกเบี้ยนโยบาย (Policy Rate) และอัตราผลตอบแทนที่แท้จริง (Real Yield) ที่สูงกว่า
- หนีวิกฤติเศรษฐกิจ ย้ายเงินลงทุนจากประเทศที่มีปัญหาไปยังประเทศที่ไม่ได้รับผลกระทบ) ในลักษณะของ Safe Haven
- เงินลงทุนย้ายเข้าไปลงทุนในประเทศที่เพิ่งเริ่มเปิดรับการลงทุนจากต่างชาติ (อย่างเช่น เวียดนาม)
ในทางกลับกันเหตุผลที่ทำให้เงินทุนเคลื่อนย้ายของต่างชาติหรือ Fund Flow ไหลออกจากประเททศหนึ่งก็จะตรงข้ามกับสาเหตุที่ทำให้ Fund Flow ไหลเข้ามา โดยทั่วไปเหตุผลคือการที่ประเทศนี้ไม่น่าลงทุนอีกต่อไปด้วยเหตุผลบางอย่าง หรือการที่มีประเทศอื่นที่น่าลงทุนมากกว่า
