หุ้นกู้แปลงสภาพ คืออะไร? Convertible Bond มีกลไกอย่างไร

หุ้นกู้แปลงสภาพ คือ ตราสารหนี้ที่ออกโดยบริษัทจดทะเบียน โดยนักลงทุนที่ซื้อหุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) จะมีฐานะเป็นเจ้าหนี้ของบริษัที่ออกหุ้นกู้โดยได้ผลตอบแทนเป็นดอกเบี้ยและจะได้รับเงินต้นคืนเมื่อครบกำหนดไถ่ถอน นอกจากนี้เมื่อครบกำหนดไถ่ถอนนักลงทุนบังสามารถเลือกเปลี่ยนหุ้นกู้แปลงสภาพเป็นหุ้นสามัญของบริษัทได้ตามราคาที่ระบุเอาไว้ในสัญญา

อธิบายแบบง่าย ๆ หุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) คือ หุ้นกู้ที่นักลงทุนสามารถเปลี่ยนเงินต้นที่จะได้รับคืนเมื่อครบกำหนดไถ่ถอนหุ้นกู้ไปเป็นหุ้นสามัญ (จากเจ้าหนี้ไปเป็นเจ้าของ) ได้ด้วยการใช้เงินต้นที่ให้ยืมซื้อหุ้นตามราคาที่กำหนดเอาไว้ในสัญญา โดยไม่สนราคาตลาด ณ ขณะนั้น

ดังนั้น ถ้าหากราคาหุ้นสามัญของบริษัทในตลาดสูงกว่าราคาในการแปลงสภาพ นักลงทุนก็จะสามารถเลือกใช้สิทธิแปลงสภาพหุ้นกู้ไปเป็นหุ้นสามัญได้ และได้กำไรส่วนต่างราคาในกรณีที่นักลงทุนขายหุ้นสามัญที่ได้มาจากการแปลงสภาพหุ้นกู้

ด้วยข้อได้เปรียบดังกล่าวส่งผลให้ หุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) มีสิ่งที่ต้องแลก คือ ผลตอบแทนจากดอกเบี้ยของหุ้นกู้แปลงสภาพจะต่ำกว่าดอกเบี้ยของหุ้นกู้ (Corporate Bond) ปกติอยู่พอสมควร และราคาที่กำหนดเอาไว้เพื่อใช้ในการแปลงสภาพจากหุ้นกู้เป็นหุ้นสามัญจะสูงกว่าราคาตลาด เพื่อทดแทนราคาหุ้นในอนาคตที่อาจเพิ่มขึ้น

ซึ่งดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าหุ้นกู้ปกติส่งผลให้ ข้อได้เปรียบของบริษัทที่ออก หุ้นกู้แปลงสภาพ คือ การที่มีต้นทุนในการกู้ยืมที่ต่ำกว่าดอกเบี้ยของหุ้นกู้ธรรมดา และมีต้นทุนในการคืนเงินต้นให้กับนักลงทุนที่ต่ำกว่า เนื่องจากสามารถจ่ายคืนด้วยการออกหุ้นสามัญเพิ่ม (ที่แปลงสภาพจากหุ้นกู้)

หุ้นกู้แปลงสภาพ ทำงานอย่างไร

หุ้นกู้แปลงสภาพ ออกโดยบริษัท FVST ราคาหน้าตั๋ว 100,000 บาท อัตราดอกเบี้ยอยู่ที่ 1% ต่อปี อายุ 5 ปี ราคาในการแปลงสภาพ 100 บาทต่อหุ้น ในขณะที่ราคาหุ้นสามัญของบริษัท FVST ณ วันที่ออกหุ้นกู้แปลงสภาพอยู่ที่ 75 บาทต่อหุ้น

ถ้านักลงทุนซื้อหุ้นกู้แปลงสภาพของบริษัท FVST จะเป็นการให้บริษัทยืมเงิน 100,000 บาท 5 ปี แลกกับดอกเบี้ย 1% ต่อปี และสิทธิในการแปลงสภาพหุ้นกู้เป็นหุ้นสามัญที่ราคา 100 บาทต่อหุ้น (100,000 บาทแปลงสภาพได้ 1,000 หุ้น)

จากตัวอย่างจะเห็นว่า การจะใช้สิทธิแปลงสภาพให้ได้กำไรจะต้องแปลงสภาพเมื่อหุ้นบริษัท FVST ราคาสูงกว่า 100 บาทนั่นเอง